Mastit genel olarak emziren kadınlarda görülen bir rahatsızlıktır. Meme dokusunun iltihaplanması nedeni ile ortaya çıkmaktadır. Ani olarak gelişir. Çoğunlukla tek bir memeyi etkiler. Meme kanalının tıkanması ve çeşitli enfeksiyonlara maruz kalınması halinde mastit görülebilmektedir. Meme kanalının açılması, süt akışının sağlanması ile problem giderilmektedir. Ancak bazı durumlarda ilaç ile tedavi yöntemi de uygulanabilmektedir.
Emziren annelerde sıklıkla görülen mastit, memede oluşan kızarıklık ve ağrı ile kendini göstermektedir. Bu belirtilere ateş de eşlik etmektedir.
Memede ağrı, kızarıklık ve şişlik oluşmasına neden olan doku iltihabına mastit adı verilmektedir. Yeni anne olan bireylerde sıklıkla görülebilmektedir. Genellikle doğumu takip eden ilk iki ay içerisinde gerçekleşmektedir. Gebeliğin son dönemlerinde ve emzirmeyen kadınlarda da nadiren görülmekle beraber nadiren erkeklerde de görülebilmektedir.
Mastit Belirtileri Nelerdir?
Ani olarak ortaya çıkan mastit belirtileri başlıca şu şekildedir;
- Memede hassasiyet,
- Memede şişlik,
- Memede sıcaklık hissi,
- Memede kaşıntı,
- Meme dokusunda kalınlaşma,
- Memede ağrı,
- Memede yanma hissi,
- Memede kızarıklık,
- Ateş,
- Halsizlik
- Göğüs ucu yarası
- Üşüme ve titreme,
- Memeden kötü kokulu ve kıvamlı sıvı gelmesi.
Mastit Neden Olur?
Mastit iki farklı neden ile ortaya çıkmaktadır. Mastit hastalığına neden olan etmenler şu şekildedir;
- Meme süt kanalının tıkanması.
- Meme ucunda yer alan çatlak.
Ayrıca mastit oluşumuna neden olan diğer etmenler şu şekildedir;
- Meme implantı.
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması.
Memede süt birikmesi sertlik oluşumuna neden olur, memede hassasiyet artar ve sütün boşaltılmaması meme yolunun tıkanmasına ve mastit oluşumuna neden olabilmektedir.
Mastit Nasıl Teşhis Edilir?
Mastit, uzman hekim tarafından gerçekleştirilen muayene neticesinde teşhis edilir. Laboratuvar bulguları ile de tanı desteklenir.
Meme ultrasonografisi ve memeden gelen akıntıdan alınan örneğin incelenmesi tanının konulmasında yeterli olmaktadır.
Mastit Tedavisi
Mastit tedavisi için, mastite neden olan etmen kesin olarak belirlenmelidir. Süt yolunun tıkanması neticesinde oluşan mastit tedavisi için memenin boşaltılması gerekmektedir. Bunun için emzirme ya da pompa ile boşaltma yöntemi uygulanmalıdır.
Mastitli memede ağrı ve yanma hissi olur. Oluşan bu hissin azaltılması için emzirmeden önce memeye ılık kompres yapmak oldukça faydalıdır.
Memenin emzirme yolu ya da pompa yardımı ile tamamen boşaltılması halinde sorun devam ediyor ise durum bir uzman tarafından kontrol edilmelidir. Daha ileri seviyelerde ise enjektör yardımı ile iltihabın memeden atılması sağlanır.
Mastite Ne İyi Gelir?
Mastite en iyi gelen yöntemler arasında doğal yöntemler de önerilir. Soğuk kompresler ve sıcak kompresler ağrıyı hafifletir ve şişliği azaltır. Duş almak da oldukça etkili bir yöntemdir. Meme ucuna dokunmadan ve meme ucunu uyarmadan ılık su ile yapılan masaj, biriken sütün boşaltılması açısından önemlidir.
Ayrıca pompa ile memenin boşaltılması da oldukça etkili bir yöntemdir.
Mastit Nasıl Geçer?
Mastit doğal yöntemler ile geçebildiği gibi bazı durumlarda ilaç ile tedavi yöntemi ile geçmektedir. İleri seviyelerde mastit vakalarında ise enjeksiyon yardımı ile sıvının memeden atılması sağlanarak iyileşme sağlanmaktadır.
Mastitli memeden emzirmeye devam edilmelidir. Mastitli memeden emzirilir mi kaygısı taşımaya gerek yoktur. Bebek sütten kesilmemelidir. Aksi halde mastit belirtileri ağırlaşabilmektedir. Süt akışının sürekli bir şekilde sağlanması biriken enfeksiyonun atılması için son derece önemlidir.
Anne Sütü Faydaları
Anne sütü son derece faydalıdır. Bu neden ile bebekler virüslere ve bakterilere karşı son derece güçlü bağışıklık sistemine sahiptir. Bebeklerin enfeksiyona yakalanma ihtimali son derece düşüktür.
Anne sütü bebeklerin sağlıklı bir şekilde gelişim göstermesi açısından da oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bebek geliştikçe, anne sütünde de değişimler olmakta ve bebeğin tüm ihtiyacını karşılamaktadır.
Emzirmenin Faydaları
Doğum sonrasında annenin iyileşme sürecine emzirme son derece önemli katkı sunar. Doğum kiloları çok daha rahat verilir. Annenin depresyon riski son derece azalır. Emzirmenin en önemli etkilerinden biri de meme ve yumurtalık kanseri riskini azaltmasıdır.
Mastitli Memeden Emzirilir Mi?
Mastit olan memenin emzirilmesinde hiçbir sakınca yoktur. Mastitli memeden emzirilir mi kaygısı normaldir ama ne anneye ne de bebeğe mastit durumu bir zarar vermez. Aksine süt kanallarının açık kalması ve içeride biriken iltihabın dışarı atılması için oldukça faydalıdır.
Mastit Oluşumunu Engellemek için Emzirme Nasıl Yapılmalı?
Emzirmeye devam edilmesi mastit tedavisi ve mastit oluşumunu engelleme noktasında son derece önemli faydaları bulunmaktadır. Mastit oluşumunu engellemek için yapılması gereken emzirme teknikleri şu şekildedir;
- Sık emzirmek,
- Emzirme öncesi memenin tam olarak dolmasının engellenmesi,
- Bebeğin meme ucunu düzgün bir şekilde alması sağlanmalı,
- Memenin üstünden meme ucuna doğru masaj,
- İlk olarak mastitli memenin emzirilmesinin sağlanması,
- Memenin tamamen boşaldığından emin olunması,
- Bebeği değişik pozisyonlarda emzirmek.
Mastit Oluşumu Nasıl Önlenir?
Mastit oluşumunu engellemek için yapılması gereken pek çok nokta bulunmaktadır. Mastit oluşumunu engellemek için yapılması gerekenler başlıca şu şekildedir;
- Emzirme tekniklerini öğrenmek,
- Doğru emzirme tekniğini uygulamak,
- Emzirme sonrasında memenin boşaldığından emin olmak,
- Bebeği sık sık emzirmek,
- Bebeği farklı pozisyonlarda emzirmek,
- Meme ucu çatlaklarının erken tedavisini yapmak,
- Rahat ve konforlu sütyen kullanmak,
- Sigarayı bırakmak,
- Bebeği sütten birden kesmemek,
- Sıvı tüketimini artırmak,
- Anne bağışıklık sistemini güçlü tutmak.
Mastit Kaç Günde Geçer?
Mastit tedavisi günlere yayılabilmektedir. Zira anneye uygulanacak olan tedavi yöntemi bebeği de etkilemektedir. Yedi ila On gün boyunca uygulanacak olan tedavi ile mastit problemi giderilmiş olur.
Mastit Risk Faktörleri Nelerdir?
Mastit oluşumuna neden olabilecek riskler başlıca şu şekildedir;
- Bağışıklık sistemini düşürecek hastalık ve tedavi yöntemleri,
- Yanlış ve kötü beslenme,
- Dar ve sıkı kıyafet kullanımı,
- Desteksiz sütyen kullanımı,
- Pamuklu olmayan sütyen kullanımı,
- Kişisel bakıma yeteri kadar önem verilmemesi.
Mastit ve Kanser İlişkisi
Mastit oluşumunun, kanser oluşumuna direkt etki etmediği düşünülmektedir. Ancak tedavi edilmeyen kişilerde iltihap nedeni ile meme ve cilt dokusunda tahribatlar yaşanmasına neden olmakta ve ileri seviyelerde kanser vb. hastalıkları tetikleyebilmektedir.
Mastit Tekrar Eder mi?
Annenin bebeği emzirme süresi boyunca mastitin tekrar etme olasılığı bulunmaktadır. Risk faktörlerine bağlı olarak da emzirmeden bağımsız bir şekilde mastit tekrarı yaşanabilmektedir.
Mastit Çeşitleri Nelerdir?
Mastit 3 farklı türde incelemekte ve adlandırılmaktadır. Mastit çeşitleri şu şekildedir;
- Laktasyonel Mastit.
Emziren annelerde görülen, memede süt birikmesi ile oluşan mastit türüdür. Genellikle doğum sonrasındaki ilk iki ya da üç ay içerisinde görülmektedir.
- Granülomatöz Mastit.
Emzirme ile alakalı bir mastit çeşidi değildir. Çeşitli hastalıklara bağlı olarak gelişir. Meme kanserini taklit edebilir. Otuz ila kırk yaş civarında görülmektedir. Nedeni tam olarak bilinmemektedir.
- Periduktal Mastit.
Doğurganlık çağında genellikle ortaya çıkar. Sigar ve bakteri kaynaklı enfeksiyonlar en büyük nedenidir. Hata yaşına bağlantılı olarak mamografi ya da meme ultrasonografisi ile tanı desteklenmektedir.
